Ondanks dat we in één van de meest vrije samenlevingen leven zijn we met z’n allen nog steeds gebonden aan onuitgesproken regeltjes, waar iedereen zich braafjes aan houdt, om toch maar geen vreemde blikken van buren te krijgen. O wee wie zijn gras langer dan twee centimeter laat worden, o wee wie de herfstblaadjes in zijn voortuintje laat liggen, o wee wie geen winterschoonmaak doet.

De herfstblaadjes zijn in volle glorie aan het neerdwarrelen, gelukkig mogen we al ietsje luier zijn en de blaadjes laten liggen in de tuin, zie de #laatzeliggen actie. Een volgende drang die we nu moeten leren weerstaan is de drang naar een winterschoonmaak, of in andere woorden: een tuinmassacre. Het is lang de traditie geweest om alles in de tuin met de grond gelijk te maken rond midherfst. Dat is niet enkel het meest nutteloze wat je kan doen, het is ook een lichte vorm van zelfmoord.

De Verenigde Naties waarschuwen ons dat als er binnen twee jaar geen concrete stappen worden ondernomen om de achteruitgang van onze biodiversiteit tegen te gaan, de mensheid zou kunnen uitsterven. De meeste mensen die dit in de krant lazen, zien dit als een boodschap waaraan ze niets kunnen doen of als een te-ver-van-hun-bed-show, maar niets is minder waar. Dankzij biodiversiteit leven we. We hebben ontelbaar veel verschillende micro-organismen in ons lichaam zitten die ons in leven houden door ons eten voor te kauwen en andere processen te doen. Zonder die ontelbare micro-organismen kan er ook geen gezond voedsel groeien. Dat de biodiversiteit afneemt is dus een persoonlijker probleem dan je zou denken. Maar er is goed nieuws, we zijn geen hulpeloze schaapjes die de teloorgang van deze mooie wereld moeten aanschouwen, als enkeling kan je wel degelijk een verschil maken.

Elke tuin is een puzzelstukje in het grootste tuin-natuurgebied van België. Het doet misschien wel eens deugd om aan mass-destruction te doen en met een schone lei te beginnen, maar hou je toch nog even in. De voedingsbollenmarkt zal dit niet appreciëren, maar indien je je uitgebloeide zonnebloemen en andere tuinpracht laat staan kunnen vogels hier de hele winter van eten. De vogels bemesten de grond, gratis meststof dus, en in combinatie met uit zichzelf vallende takjes vormt dit een vruchtbare bodem. Daarin kan er zich een overvloed van goedaardige beestjes ontwikkelen die je tuin beschermen tegen tuinziektes. Doordat de bodem veel rijker wordt zal die beter beschermd zijn volgende zomer tegen de felle zon, waardoor je minder zal moeten bewateren en geld bespaart.

Het is veel fijner om te kijken naar een driedimensionale wintertuin, bedekt met dauwdruppels, waarin de vogeltjes spelen, dan naar een lelijke kale vlakte. Wees gerust, indien je je vernielzucht echt niet kan bedwingen, mag je je, wanneer het stilletjes aan lente wordt, wel eens laten gaan. Belangrijk is wel dat je dan het afgeknipte materiaal laat liggen op de grond, zodat het kan bijdragen tot een gezonde bodembescherming en meer ruimte voor biodiversiteit.

Verschenen in MO* Magazine op 13 november 2018